O castiñeiro
recibe en Galicia os nomes de castañeira, castañeiro, castiñeira,
castiro e restre; existen castiñeiros bravos, que se denominan rebolos,
bravádegos ou castiñeiróns. A denominación máis común para o lugar onde hai moitos castiñeiros
é a de souto, pero tamén temos castañal, castañar, castañeira,
castañeiro, castiñeiral, soutelo e tropezal.
A castaña ten
tamén os nomes de cagoxa e croca; cando caen de seu ó chan xa
maduras, denomínanse degaros, restelas ou restrelos (tamén
castañas degaradas, degraídas, de restelo ou de
restrelo). Algunhas castañas quedan abortadas ou malogradas dentro do
ourizo: son as bolercas, castañas bolercas ou croucos;
estas destínanse á ceba do porco.
Recóllense
vareando os castiñeiros cuns paus longos ou lanzando contra as pólas uns paus
pequenos (rebolos), de forma que os ourizos caen ó chan, de onde se
recollen e se amorean ou se poñen a secar nas ouriceiras. Cando os
ourizos secan e abren, extráense as castañas (operación que se chama a bulla
ou petela).
As castañas
cocidas con casca denomínanse mamotas ou zonchos; con estas adoitábase facer colares.
Outra forma moi
tradicional de comer as castañas era deixándoas secar no caínzo ou fumeiro, ó fume da lareira. Son as castañas maias, maiolas ou castañas
do canizo , que se comen logo, secas e peladas, en forma de caldo de
castaña.